E-laborate: Walewein ende Keye

Annotaties

1471Acglavael Hs. heeft Hestor; dit is een vergissing.

1473nam Keyen op 'hees Keye overeind'.

1476Dat ... groet 'dat hij geen woord kon uitbrengen'.

1480Brandesion Eerste (nogal late) voorkomen van de naam van de kasteelheer. In de Waleweinhandeling dragen de meeste kasteelheren ook een naam: Morilagant, Gorlemant. De naam Brandesioen komt in geen enkele andere Nederlandse tekst voor.

1483trac Het is niet duidelijk of er trac of trat staat; de c en de t zijn in het handschrift van kopiist B zeer moeilijk te onderscheiden. Gezien de combinatie met het voorzetsel achter, is gekozen voor de eerste mogelijkheid.

1483trac achter Betekenis is niet helemaal zeker. Het MNW citeert deze plaats met als betekenis 'ging achteruit' (om zich te weer te stellen). Beter lijkt 'wilde ontsnappen', dat dichtbij de door het MNW genoemde betekenis 'wegsluipen' komt (Vgl. MNW, s.v. 'achtertrecken', I, 1 en 2).

1483metter druest 'met grote snelheid'.

1484Brandesion Getuige de wat vreemd gevormde b en r wilde de kopiist eerst iets anders schrijven (Keye?). Een onridderlijke vuistslag in de nek is niet wat men van een hoofse kasteelheer zou verwachten. Anderszins: de lafhartige Keye wil ontsnappen en de kasteelheer moet hem wel van achteren raken.

14851485 voor dit vers een stipje; geen correctie.

1486nederstorte Hs. heeft neder storte (Vgl. MNW, s.v. 'nederstorten').

1487met allen 'volkomen', 'helemaal', misschien hier 'languit' (Vgl. MNW, s.v. 'met', 6)

1488wel na 'bijna'.

1497opt Hs. heeft optt.

1498drie De kasteelheer en de knape zijn nauwelijks buiten of er zijn al weer drie vrienden van Keye van het paard gestoten (19-3=16). Vervolgens geven drie ridders zich over en wordt een ander gedood door Gariët (vs. 1511). Op dat moment zijn er nog twaalf ridders over. De uitroep van Acglavael in vs. 1524: ''Haddire noch II, gi had die helt", klopt dus.

1500Dese III, dat wet 'Wat betreft deze drie (L., G. en H.), moet u weten dat ...'

1501afgesteken Hs. heeft af gesteken (Vgl. MNW, s.v. 'afsteken').

1502vord gestreken 'naar voren (naar het veld) gereden'. Omdat de vorm enigszins afwijkt van de in het MNW opgenomen infinitief 'vorestriken', is dit samengestelde werkwoord niet aan elkaar geschreven in de leestekst.

1510Eer ... geven 'voordat hij bereid was zich over te geven'.

1523Al sonder ... in u gewelt 'Zonder ook maar een gevecht te leveren, kunt u ze gevangennemen'.

1524helt 'helft'.

Annotatiecategorieën

Lopende tekst afwijkende opmaak {ba:lt:ao}
Hoofdstuktitel afwijkende opmaak {ba:ht:ao}
Uitvulling met afbrekingsteken {ba:uv:at}
Punt ipv afbrekingsteken {ba:pa}
Verticaal streepje ipv afbrekingsteken {ba:sa}
Afbrekingsteken ipv punt {ba:ap}
Zeldzame afkortingsvorm {ba:za}
Oplossing afkorting onzeker {ba:oo}
Representant paragraafteken {ba:rp}
Gebruiksspoor {ba:gs}
Initiaal zonder representant (6 regels hoog) {ba:in:zr,6}
Initiaal zonder representant (8 regels hoog) {ba:in:zr,8}
Initiaal met representant (6 regels hoog) {ba:in:mr,6}
Initiaal met representant (7 regels hoog) {ba:in:mr,7}
Lombarde zonder representant (1 regel hoog) {ba:lo:zr,1}
Lombarde zonder representant (2 regels hoog) {ba:lo:zr,2}
Lombarde zonder representant (3 regels hoog) {ba:lo:zr,3}
Lombarde met representant (1 regel hoog) {ba:lo:mr,1}
Lombarde met representant (2 regels hoog) {ba:lo:mr,2}
Lombarde met representant (4 regels hoog) {ba:lo:mr,4}
Rubricatiefout lombarde {ba:rl}
Zetfout zelfde/geen betekenis {ba:ze:zb}
Zetfout andere betekenis {ba:ze:ab}
Zetfout dittografie {ba:ze:di}
Zetfout herhaling tgv ogensprong {ba:ze:os}
Zetfout overbodig afkortingsteken {ba:ze:oa}
Omgekeerd zetsel {ba:oz}
Zetfout vergelijk boek {ba:ze,vb}
Zetfout vergelijk index {ba:ze,vi}
Verschil vergelijk boek {ba:vb}
Verschil vergelijk index {ba:vi}

Facsimile

Zoeken

Transcriptie

182ra

Doe hi dus ter neder lach
Ende die riddere vanden castele sach
Dat Acglavael* reet tenen anderen ward,
1472 Quam hi daer ward metter vard
Ende nam Keyen op* wel saen
Ende seide: "Gi moet nu sijn gevaen."
Keye hadde so grote noet,
1476 Dat hi ne sprac clein no groet*.
Ende die riddere leidene doe
Rechte toter porten toe
Ende riep: "Laet in", harde sere,
1480 "Ic beent, Brandesion*, u here!"
Ende doen Keye dit hadde verstaen,
Wildi hem ter were setten saen
Ende trac* achter* metter druest*.
1484 Doe nam Brandesion* die vuest
* Ende slogene inden nacke so sere,
Dat nederstorte* Keye die here
Optie brucge daer met allen*,
1488 Soe dat hi wel na* was gevallen
In die gracht diep ende groet.
Die knape doe di porte ontsloet,
Want hi sinen here kinde saen
1492 Bi sire spraken, sonder waen.
Ende doen die porte was ontaen,
Namen si beide doe Keyen saen
Ende drogene in enen kerker daer
1496 Ende gingen beide udeward daer naer.
Ende eer si comen conden opt *velt,
So waser daer noch drie* gevelt
Van Lyoneel ende oec Gariet
1500 Ende Hestor. Dese III, dat wet*,
Elc hadde daer enen afgesteken*.
Brandesion quam vord gestreken*
Ende sijn knape mede, dats waer,
1504 Ende namen die drie al daer
Ende leidense bi Keyen gevaen
Ende quamen weder udeward saen.
Mar eer si daer conden comen,
1508 So hadde Acglavael wel na genomen
Enen riddere daer sijn leven,
Eer hi hem op wilde geven*.
Ende Gariet reeter enen doet
1512 Ende Hestor brachte in groter noet
Enen anderen optie stede,
So dat hi hem op gaf gerede.
Ende so dede oec Lyoneel:
1516 Hi gaf daer enen so sijn deel,
Dat hi hem scire genade bat.
Doe riep Acglavael daer ter stat
Brandesione ende seide hem nu:
1520 "Her riddere, waromme en haesti u
Niet seerre hier te desen tiden?
Nemt op dese ridders! Al sonder striden
Mogedise leiden in u gewelt*.
1524 Haddire noch II, gi had die helt*.
Haestu ende comt weder saen
Ende brinct ons speren, dats wel gedaen."
Des was Brandesions knape vroe
1528 Ende brachte hen speren gedregen toe
Daer si mede selen josteren.

Annotatiecategorieën

Ga naar versnummer

Zoekformulier

Zoeken in alle tekst

Zoekbereik